Gluten to dość kontrowersyjny temat. Często budzi pytania i wątpliwości. Trudności z koncentracją, problemy jelitowe, senność, obniżony nastrój… i diagnoza gotowa – „Uczulenie na gluten”.
Z drugiej strony – „Nie przesadzaj. To taka moda na niejedzenie glutenu, wymysł celebrytów. Twoje dziecko może normalnie jeść gluten”.
Jak jest naprawdę? Czym jest gluten? W jakich produktach się znajduje? Czy jest szkodliwy dla dzieci? I czy każde dziecko musi go unikać?
Czym jest gluten?
Gluten to mieszanina białek roślinnych występująca w ziarnach zbóż, takich jak pszenica, żyto, jęczmień i owies. Jest odpowiedzialny za elastyczność i sprężystość wypieków, co sprawia, że chleb jest puszysty, a ciasta elastyczne. Jest powszechnie stosowany jako dodatek do żywności w celu poprawy tekstury, smaku i zatrzymywania wilgoci.
W jakich produktach znajduje się gluten?
Gluten znajdziemy przede wszystkim w produktach zbożowych z pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa. Do grupy tej należą:
- Pieczywo
- Makarony
- Kasze (jęczmienna, manna, pęczak)
- Płatki owsiane (chyba że oznaczone są jako bezglutenowe)
- Bułka tarta
- Sosy i zupy zagęszczane mąką pszenną
- Słodycze zawierające pszenicę (np. ciastka, wafle)
Należy pamiętać, że gluten może być również ukryty w innych produktach, dlatego przed zakupem zawsze warto sprawdzić skład.
Czy gluten jest szkodliwy?
Dla większości osób gluten jest bezpiecznym składnikiem diety. Jednak u niektórych dzieci (i u dorosłych) może powodować problemy zdrowotne. Dzieje się tak w przypadku celiakii – choroby autoimmunologicznej*, w której spożywanie glutenu uszkadza jelita. Objawy celiakii mogą obejmować bóle brzucha, wzdęcia, biegunkę, wymioty, a także anemię, niedobory witamin i minerałów oraz spowolniony wzrost u dzieci. Dla osób z potwierdzoną celiakią konieczna jest całkowita eliminacja glutenu z diety.
Oprócz celiakii istnieją również inne schorzenia związane z nietolerancją glutenu, takie jak nieceliakalna nadwrażliwość na gluten i alergia na pszenicę, to jednak celiakia jest najlepiej zbadaną chorobą spośród zaburzeń związanych ze spożyciem glutenu.
Pamiętaj!
Gluten nie jest szkodliwy dla wszystkich dzieci. Nie eliminuj go z diety dziecka „na wszelki wypadek”. Takie postępowanie może prowadzić do niedoborów składników odżywczych, takich jak błonnik, witaminy z grupy B czy żelazo. Produkty zawierające gluten, takie jak pełnoziarniste chleby czy płatki owsiane, są bogate w składniki odżywcze niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka!
O diecie bez glutenu przeczytasz w kolejnym wpisie. 🙂
*Choroba autoimmunologiczna – choroba, w której układ odpornościowy, który powinien chronić nasze ciało przed bakteriami i wirusami, zaczyna atakować zdrowe komórki własnego ciała, myląc je z intruzami. Taka sytuacja prowadzi do różnych problemów zdrowotnych. Przykładem choroby autoimmunologicznej jest m.in. celiakia.
Bibliografia:
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jgh.13703
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6630947/
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4476872/
- https://www.mdpi.com/2072-6643/13/7/2244
