W alergologii istnieje zestaw alergenów, które są najczęstszymi sprawcami reakcji alergicznych. Te alergeny są odpowiedzialne za większość przypadków alergii pokarmowych u dzieci.
Oto wielka ósemka alergenów:
1. Mleko krowie
Alergia na białka mleka krowiego jest jedną z najczęstszych alergii pokarmowych u małych dzieci. Objawy mogą być różnorodne, od skórnych (np. wysypka, pokrzywka) po układ oddechowy (np. kaszel, duszności). Dieta eliminacyjna polega na unikaniu produktów zawierających mleko krowie, w tym mleka, sera, czy jogurtów.
2. Jaja
Objawy mogą obejmować wysypkę, bóle brzucha, wymioty oraz problemy oddechowe. Kluczowa jest eliminacja jajek i produktów zawierających jaja z diety.
3. Orzechy
Objawy mogą być bardzo poważne, nawet prowadzące do wstrząsu anafilaktycznego. Osoby z alergią na orzechy powinny unikać spożywania orzechów oraz produktów zawierających orzechy, w tym również olejów czy past orzechowych.
4. Pszenica
Alergia na pszenicę może prowadzić do różnorodnych objawów, od skórnych po problemy żołądkowo-jelitowe. W przypadku alergii na pszenicę konieczna jest jej eliminacja z diety. Produktami, które często spożywamy, a zawierają pszenicę, są: pieczywo, makarony, płatki śniadaniowe, musli, granole, ciasta i ciasteczka, zupy i buliony, sosy i marynaty. Obecnie na sklepowych półkach możemy znaleźć alternatywy bez pszenicy dla większości produktów. Warto pamiętać, że niektóre osoby reagują na gluten. Temat ten rozwiniemy w kolejnym artykule.
5. Soja
Objawy mogą obejmować skórne reakcje, problemy żołądkowo-jelitowe oraz problemy oddechowe. Soja jest głównym składnikiem wielu produktów, np. sos sojowy, sos tamari, mleko sojowe czy tofu. Warto zauważyć, że soja może być również obecna w wielu produktach przetworzonych jako dodatek, takich jak: wędliny i pasztety, sosy i przetwory warzywne, przetwory mięsne. Dla osób uczulonych na soję, unikanie tych produktów jest kluczowe dla utrzymania zdrowia i uniknięcia reakcji alergicznych, dlatego warto dokładnie sprawdzać etykiety.
6. Ryby
Alergia na ryby może wywoływać różnorodne objawy, od skórnych po problemy oddechowe. Osoby z alergią na ryby powinny unikać spożywania ryb oraz produktów zawierających ryby takich jak: przetwory rybne, sosy i marynat, suplementy diety zawierające olej z ryb.
7. Skorupiaki
Krewetki, kraby i inne skorupiaki mogą powodować alergie. Trzeba uważać na potrawy z owocami morza.
8. Orzeszki arachidowe
Alergia na orzeszki ziemne jest jednym z najczęstszych przypadków alergii pokarmowych u dzieci i może wywołać bardzo poważne reakcje alergiczne. Konieczna jest całkowita eliminacja orzeszków ziemnych z diety. Niezwykle ważne jest czytanie etykiet artykułów spożywczych, ponieważ orzeszki te mogą być obecne w różnych przetworzonych produktach, takich jak ciastka, czekolady czy niektóre sosy.
Bibliografia:
1Kaczmarski, M., & Bartuzi, Z. (2016). Wybrane aspekty epidemiologiczne alergii pokarmowej wieku dziecięco-młodzieżowego i dorosłego. Alergologia Polska-Polish Journal of Allergology, 3 (2), 46-55
2Krzysztof Marek, (2013). Alergia pokarmowa u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej, 7 (6), 350–351
3Andrea Horvath, Elżbieta Jarocka-Cyrta, Anna Nowak-Węgrzyn, Łukasz Błażowski, Hanna Szajewska, Beata Cudowska, Agnieszka Krauze, Ryszard Kurzawa, Agata Stróżyk (2021). Diagnostyka i leczenie alergii na białka mleka krowiego. Stanowisko Sekcji Alergii na Pokarmy Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci; Standardy Medyczne Pediatria, ISSN 2080-5438, 18 (6), 342-362
4Dadas-Stasiak, E., Kalicki, B., & Jung, A. (2010). Najczęściej występujące przyczyny i rodzaje alergii u dzieci w świetle aktualnej epidemiologii. Pediatria i Medycyna Rodzinna, 6 (2), 92-99
5Sicherer, S. H., & Sampson, H. A. (2018). Food allergy: Epidemiology, pathogenesis, diagnosis, and treatment. Journal of Allergy and Clinical Immunology, 141(1), 41-58