Pierwsze wprowadzenie stałych pokarmów do diety dziecka to dla wielu rodziców zarówno ekscytujący, jak i niepokojący moment. Jakie pokarmy wybrać? Kiedy zacząć? Czy moje dziecko polubi nowe smaki? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w niniejszym artykule.
Wprowadzanie pokarmów stałych do diety dziecka to ważny etap jego rozwoju. Wczesne przyzwyczajanie dziecka do różnorodnych smaków i konsystencji ułatwia budowanie zdrowych nawyków żywieniowych na całe życie. Dzięki rozszerzaniu diety, dziecko otrzymuje więcej składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego wzrostu i rozwoju. Ponadto nauka jedzenia to trening dla małych rączek. Doskonale rozwija umiejętności motoryczne malucha.
Kiedy zacząć?
Według zaleceń Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i polskich ekspertów, najlepszy moment na rozpoczęcie podawania stałych pokarmów to około 6. miesiąca życia, a dokładnie okres pomiędzy 17. a 26. tygodniem życia dziecka (czyli między początkiem 5. a 7. miesiącem), kiedy to maluch osiąga odpowiednią dojrzałość układu pokarmowego i nerwowego, a także rozwija zdolności motoryczne, takie jak siedzenie z podparciem i kontrola głowy.
Jakie pokarmy wybrać na początek?
Pierwsze pokarmy powinny być łatwo przyswajalne i bogate w składniki odżywcze. Zazwyczaj zaczyna się od warzyw, ponieważ akceptacja ich smaku może być trudniejsza niż owoców. Warto wprowadzać różnorodne warzywa, zaczynając od jednoskładnikowych purée, np. z marchewki, dyni czy brokułów. Następnie, około 2 tygodnie później, można zacząć dodawać owoce, takie jak jabłko czy gruszka.
W początkowej fazie najlepiej sprawdzają się pokarmy o konsystencji gładkiego purée, które dziecko łatwo przyswaja. W miarę jak maluch nabiera umiejętności gryzienia i żucia, można wprowadzać pokarmy o nieco większych kawałkach. Umiejętność gryzienia kształtuje się
do ukończenia 24. miesiąca życia, jednak największe możliwości nabywania tych kompetencji występują między 6. a 10. miesiącem życia dziecka, dlatego w tym czasie warto oferować pokarmy o różnej konsystencji, aby wspierać ten proces.
Popularną metodą wprowadzania pokarmów stałych jest baby-led weaning (BLW), czyli metoda samodzielnego jedzenia. Polega ona na pomijaniu etapu karmienia łyżeczką i papkami, a zamiast tego oferuje się dziecku pokarmy, które może samodzielnie chwycić i jeść. Wymaga to jednak większej uwagi rodzica, aby bezpieczne przeprowadzić dziecko przez ten proces.
Jak wprowadzać nowe pokarmy?
Każdy nowy pokarm należy wprowadzać stopniowo, obserwując reakcję dziecka. Zaleca się zaczynać od małych porcji (na przykład 3-4 łyżeczki) i stopniowo je zwiększać. Ważne jest, aby wprowadzać tylko jeden nowy pokarm na raz, co pozwala na łatwiejsze monitorowanie ewentualnych reakcji alergicznych.
Nie zrażaj się, jeśli dziecko odrzuca jedzenie przy pierwszych próbach. Może to być wynikiem nieznajomości nowego smaku lub konsystencji.
“Rodzic/opiekun decyduje, co dziecko zje oraz kiedy i jak jedzenie będzie podane. Dziecko decyduje, czy posiłek zje i ile zje.”
Kiedy wprowadzać alergeny?
Wprowadzanie alergenów, takich jak jajka, orzeszki ziemne czy ryby, powinno odbywać się zgodnie z aktualnymi zaleceniami, które wskazują, że można je wprowadzać po ukończeniu 6. miesiąca życia, ale zawsze z zachowaniem ostrożności i najlepiej po konsultacji z pediatrą. Ważne jest, aby obserwować dziecko pod kątem reakcji alergicznych, takich jak wysypka, wymioty, biegunka czy trudności w oddychaniu. W przypadku wystąpienia objawów alergii należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.
Jak ułatwić dziecku naukę jedzenia?
Wspólne posiłki to doskonała okazja do nauki jedzenia i kształtowania zdrowych nawyków żywieniowych. Dzieci uczą się przez naśladowanie, więc obserwowanie rodziców jedzących różnorodne, zdrowe potrawy może zachęcić je do próbowania nowych smaków. Tworzenie przyjemnej atmosfery przy stole, bez presji i zmuszania do jedzenia, sprzyja pozytywnym skojarzeniom z jedzeniem.
Praktyczne wskazówki:
- Stwórz przyjemną atmosferę.
- Jedz razem z dzieckiem. Pokaż mu, że jedzenie to przyjemność.
- Pozwól dziecku samodzielnie trzymać łyżeczkę.
- Bądź cierpliwy i wyrozumiały. Nie zniechęcaj się, jeśli dziecko brudzi się podczas jedzenia.
Rozpoczęcie przygody z jedzeniem stałych pokarmów to ważny krok w rozwoju dziecka. Pamiętaj, że każdy maluch jest inny i ma swoje tempo rozwoju. Obserwuj swoje dziecko, słuchaj jego sygnałów i ciesz się wspólnie spędzonym czasem przy stole.
Bibliografia:
https://ptghizd.pl/cm/uploads/2021/04/smp_01_2021_zasady_zywienia_zdrowych_niemowlat.pdf
https://ncez.pzh.gov.pl/dzieci-i-mlodziez/zywienie-zdrowych-niemowlat-zaktualizowane-wytyczne/